قرآن، اسم کتاب مقدس و آسمانی اسلام است که از طرف خداوند توسط فرشته وحی ( جبرئیل ) بر آخرین پیامبر، حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم در شب بعثت نازل شده است. این کتاب که بزرگترین معجزه پیغمبر خاتم است، هم کتاب هدایت و راهنما و هم کتاب وعظ و پند برای همه مردم دنیاست. الفاظ این کتاب به صورت عربی و بر وفق آنچه در لوح محفوظ ثبت است، یکبار بطور اجمال و دفعتا بر قلب (قوای دراکه) پیامبر اکرم در یکی از شبهای دهه آخر ماه رمضان ( لیلة القدر ) نازل شده و یکبار هم بطور تفصیل و تدریج در طول 23 سال دوران پیغمبری آن حضرت فرود آمده است. طبق دقیق ترین آمار، تعداد کل کلمات قرآن 77807 کلمه و 6666 آیه و 114 سوره و 30 جزء میباشد. این اختلافی که در شماره آیات است فقط مربوط به این است که در بعضی قرآن ها، 2 آیه یک آیه حساب شده و در بعضی قرآن ها، 2 آیه همان دو آیه به حساب آمده است.

آیات قرآنی به مکی و مدنی یعنی آیاتی که معنای آن واضح و بدون ابهام و آیاتی که معنای باطنش در ظاهر، واضح نیست و ناسخ و منسوخ یعنی آیاتی که یکی از احکام آیات قبل خود را نسخ کرده و آیات منسوخ یعنی احکام آیاتی که توسط آیه بعد از خود نسخ شده اند، تقسیم شده اند. هر زمان که آیه ای بر پیامبر نازل میشد، آن حضرت بر اصحاب خود میخواندند، عده ای از آنها فورا با نوشت افزارهای بسیار ساده و ابتدائی با خطی که هیچ نقطه و علامتی نداشت (خط کوفی)، آن را بر پوست و چوب درخت خرما و یا بر استخوانهای شانه و دنده گوسفند و یا چرم و یا کمی کاغذ می نوشتند، البته این کتابت با نظارت مستمر و مستقیم خود پیغمبر بود و عده ای از صحابه هم آن آیات را حفظ و از بر می کردند و لذا در زمان حیات پیغمبر نوشته می شد ولی بصورت پراکنده بود و مدون نبود تا اینکه بعد از رحلت پیامبر، در زمان ابوبکر که با شورشیان برگشته از اسلام و پیامبران دروغین جنگ شد که به جنگهای «رده» مشهور است، عده ای از این حافظان قرآن کشته شدند و این ضایعه عظیمی در جامعه نوپای اسلام بود، از این رو ابوبکر اقدام کرد تا ( زیدبن ثابت ) یکی از کاتبان جوان را مأمور کند تمام نوشته های پراکنده قرآنی را جمع نماید. زید قرآن را به شکل صحیفه صحیفه جمع آوری کرد، آن را در جعبه ای نهادند و کسی را مأمور و نگهبان آن کردند.

این جمع آوری حداکثر تا سال 13 هجری قمری تا زمانی که ابوبکر زنده بود طول کشید. بعدا طبق وصیت ابوبکر در اختیار عمر قرار گرفت و بعد از عمر، عثمان در سال 24 قمری به خلافت رسید، در زمان او با فتوحات شگرف مسلمانان و رفتن قرآن به سرزمین های دیگر، اختلافات و مشکلات زیادی در قرائت قرآن پیش آمد و این زنگ خطری برای عثمان بود تا قرآن و جامعه اسلامی را از خطر پراکندگی برهاند. لذا عثمان انجمنی را مأمور کرد که با نظارت مستقیم و اشراف کامل علی بن ابیطالب علیه السلام تمام قرآن را گردآوری و تدوین نمایند و به این ترتیب کار نهایی قرآن، بر مبنای صحایف بازمانده از رسول الله صلی الله علیه و آله و نسخه های اختصاصی که نزد بعضی افراد بود و با تکیه به حفظ حافظان و شهادت شاهدان، انجام شد و مصحف امام یعنی مصحف نمونه و رسمی و نهایی که معروف به مصحف عثمانی بود در فاصله 4 تا 5 سال پایان پذیرفت.

محتوای این کتاب آسمانی بسیار متعدد و متنوع و بی نظیر است و شامل مسائل توحید، نبوت، آفرینش آسمانها و زمین، اشاره به شرایع و کتب پیشین، شگفتی های آفاق و انفس، بحث درباره شیطان و جن و موضوع معاد و مسائل پس از آن و بهشت و دوزخ و دنیا و آخرت، احکام اخلاقی، احکام فقهی و وعظ و پند و قصص انبیاء و اقوام گذشته و عبرت از اینها و وصف فرشتگان و وصف انسانها و اعمال آنها و صدها و صدها موضوع دیگر که طبق ساختار ظاهرا ناپیوسته، همه و همه در کنار همدیگر آمده است. این قرآن به زبان عربی بسیار شیوایی است که مایه اعجاب فصحای عرب و بعدها اقوام دیگر شده و در تاریخ زبان عربی، سابقه و همانندی نداشته و هیچکس نتوانسته یک آیه یا یک سوره مانند آن را بیاورد. از هر گونه خطا و افزود و کاست محفوظ بوده یعنی هیچ تحریفی در آن صورت نگرفته است. متن آن مقدس و متواتر و قطعی الصدور است. تلاوت آن مستحب موکد میباشد و ایمان به آن به توصیفی که گفته شد از ضروریات دین اسلام و مذهب تشیع است.

ما معتقدیم که حجت خدا در زمین و جانشین او بر بندگانش در زمان ما ، قائم منتظر از خاندان پیامبر است منجی موعود در معنای عامش ، از ویژگی های اندیشه بشری است . تا آنجا که تقریباً هیچ قوم و مردمی را نمی توان یافت که به نوعی دغدغ? ظهور منجی را نداشته باشد ؛ هر چند نگاه مردمان به موعودشان ، گوناگون و متفاوت است .

آئین یهود : در عهد عتیق عنوان « مسیح» به معنای مسح شد? خداوند ، تداعی گر نجات بخشی رسالت مدار است . از آن پس مسیح ، وصف شخصیت بسیار پر جاذبه ای بوده است که باید می آمد تا پادشاهی اسرائیل را زنده کند . بنا بر باور یهود آنگاه که مسیح بیاید ، پادشاهی خدا بر زمین مستقر می شود و همه ملت ها به اورشلیم باز خواهند گشت . بدین سان یهودیت ، انتظار قدیمی و تأثیر گذار را تجربه می کند .

آئین هندو : اندیشه موعود در آئین هندو با شخصیتی به نام کلکی یا کلکین شکل می گیرد .بنا بر فکر هندویی ، جهان از چهار دوره رو به انحطاط تشکیل می شود . در این عصر که بنا بر باورهای هندویی ما اکنون در آن به سر می بریم ، تنها به یک چهارم درمه ( دین یا نظم کیهانی ) عمل می شود و بقیه به فراموشی سپرده شده است . در پایان چنین دوران سیاهی ، آخرین تنزل  اَوَتاره و یشنوکه کَلکی یا کلیکن نام دارد ، سوار بر اسب سفید و با شمشیری آخته و شهابگون ظهور می کند تا شرارت و ستم را ریشه بر کند و عدالت و فضیلت را برقرار سازد . او مردی الوهی و به نوعی متحد با مقام بی انتهای خداست .

آئین بودا : اندیشه منجی موعود در آیین بودا ، با مفهوم مَیتریه تبیین می گردد . میتریه ، واژه  سنسکریت به معنای مهربان است . در الاهیات بودایی ، او را بودای پنجم و آخرین بودا از بودائیان زمینی می دانند که هنوز نیامده است ، اما خواهد آمد تا همگان را نجات دهد .

آئین زرتشت : در این آئین ، موضوع موعود نجات بخش با مفهوم سوشینت گره خورده است . این مفهوم اشاره به کسانی است که به نوبت در رأس هر هزاره از واپسین سه هزار? روزگار می آیند تا پلیدی را ریشه کن و جهان را نو کنند . مهمترین ایشان آخرینشان است .

آئین مسیح : اندیشه موعود در مسیحیت به سه گونه نشان داده شده است : گونه اول همان اندیشه موعود یهودی است  که درآن ، عیسای ناصری نقش مسیح نجات بخش را ایفا می کند . در گونه دیگر نوید رجعت عیسی به مثابه داور جهان در آخر زمان ، نمایانگر سنخ دیگری از اندیشه موعود است ؛ در گونه سوم سخن از شخص دیگری است که خود عیسی مسیح وعده آمدنش را می دهد ؛ کسی که چون تسلی دهنده و روح راستی می آید و عیسی مسیح را جلالت می بخشد و بر او شهادت می دهد . مسیحیان این را همان روح القدس می دانند .

هر کس از دل خود با خدا راه دارد ، دری از همه دلها بسوی خدا هست ، حتی شقی ترین افراد در موارد گرفتاری و ابتلا، در وقتیکه اسباب و علل بکلی از او منقطع می شود ، تکانی می خورد و به خدا التجا می برد . این یک میل فطری و طبیعی است در وجود انسان ، پرده گناه و شقاوت گاهی روی آن را می گیرد ، در سختی ها که پرده زایل می شود  خود به خود این میل تحریک می شود و به هیجان در می آید . شخصی از امام صادق (ع) پرسید چه دلیلی بر وجود خدا هست ؟ فرمود آیا تاکنون کشتی سوار شده ای ؟ گفت بلی . فرمود آیا اتفاق افتاده که کشتی طوفانی شود و در شرف غرق شدن باشد و امید تو از همه جا بریده شود ؟ گفت بلی یک همچو اتفاقی افتاد فرمود ک آیا در آنوقت دلت متوجه به جائی بود و ملجأ و پناهی می جست و از یک نقطه ای خواهش می کرد که تو را نجات دهد ؟  گفت بلی . فرموداو همان خداست .  دعا را شرایطی است ، شرط اولش اینست که واقعاً خواستن و طلبدر وجود انسان پیدا شود  و تمام ذرات وجود انسان ، مظهر خواساتن گردد ، واقعاً آنچه می خواهد به صورت یک احتیاج و استدعا و حاجت در آید . همانطوریکه اگر در یک نقطه بدن یک احتیاجی پیدا شود تمام اعضاء و جوارح شروع می کنند به فعالیت و حتی ممکن است عضوی به مقدار زیادی از کار خود بکاهد برای رفع احتیاجی که در فلان نقطه بدن پیدا شده است . اگر مثلاً تشنگی بر انسان غلبه کند اثر  تشنگی در وجناتش پیدا می شود ، احتیج روحی و معنوی انسان که جزئی از عالم خلقت است نسبت به کل جهان همینطور است ، روح انسان جزئی است از عالم وجود ، اگر واقعاً خواهش و احتیاجی در وجودش پیدا شود دستگاه عظیم خلقت او را مهمل نمی گذارد .

فرق است بین خواندن دعا و دعای واقعی ، تا دل انسان با زبان هماهنگی نداشته باشد دعای واقعی نیست ، باید در دل انسان جداً و واقعاً خواست و طلب پیدا شو د ، حقیقتاً در وجود انسان احتیاج پدید آید .